Fabeldieren: Draken, griffioens, basiliks en phoenix
op antieke tegels

Griffioen op tegels

De griffioen bestaat al ruim 5000 jaar tussen de menselijke oren. Hij ontstond waar zoveel fabeldieren het licht zagen, nl. het oude Egypte en Mesopotamië. De combinatie van de twee sterkste dieren op land en in de lucht - leeuw en adelaar - maakte de griffioen tot een symbool van goddelijke of vorstelijke macht, tot een goed beschermer van schatten, maar ook tot een dodelijke tegenstander van mens en dier. De essentiële elementen van leeuw en adelaar zijn in alle griffioen-afbeeldingen aanwezig, maar details variëren: met of zonder vleugels, gekuifde kop of krullende manen.

Tegel met een griffioen. Eind 16e eeuw

Tegel met een griffioen. 2e helft 17e eeuw

Kwadraattegel met een griffioen. Ca. 1600

(Zee)draken op tegels

Tegels met een zeewezen als zeedraak. 17e eeuw

Tegels met een zeewezen als zeedraak. 17e eeuw

Tegel met een draak. 16e eeuw.
Italië.

Kwadraattegel met een draakachtig figuur. Ca. 1600

Cirkeltegel met een draakachtige. 17e eeuw

Basilisk op tegels

Kwadraattegel van ca. 1600 met een basiliskvogel. De tegel is gerestaureerd
en de restaurateur heeft niet herkend om wat voor afbeelding het gaat. Hij heeft er een vogel van gemaakt die een slang vertrapt.

Tegels met de voorstelling van basilisks. 17e eeuw

Tegels met de voorstelling van een basilisk. 2e helft 17e eeuw

Phoenix op tegel

De oude Grieken geloofden dat er een vogel bestond, de feniks of phoenix, die om de zoveel jaar verbrandde. Zijn opvolger zou dan echter uit de as verrijzen. De feniks stond daarmee symbool voor de onsterfelijkheid en wedergeboorte.

De uitdrukking “als een feniks uit de as herrijzen” wordt gebruikt om aan te geven dat iets of iemand tot bloei komt, na eerst volledig te zijn afgebrand.