Eenden op antieke tegels


Vogels staan op vroeg 17e eeuwse tegels veelvuldig afgebeeld. Ook een vogelsoort als de in Nederland zeer algemeen voorkomende (wilde) eend. Maar veel alle eenden op 17e eeuwse tegels zijn te rangschikken in de categorie eend species ofwel fantasie-eend. Tot op heden ben ik in boeken over tegels en in de antiekhandel vrijwel alleen maar tegels met eenden tegen gekomen waarvan de afbeelding niet echt aan die van een wilde eend voldeden. Voor determinatie dus absoluut onbruikbaar. Dat het om een eend moet gaan is dan nog wel te zien, maar de kleurencombinatie die gebruikt werd, zeker bij polychrome tegels, is nogal willekeurig en voldoet  in de verste verte niet aan de juiste weergave van een  wilde eend of andere eendensoort.

Randtegel met wilde eend, 17e eeuw


Op deze vroeg fraai geschilderde17e eeuwse tegel staat een wilde eend woerd afgebeeld zwemmend tussen moerasplanten.Goed geschilderd en ook is duidelijk dat het hier om een woerd gaat. 




Een uitzondering vormt deze 17e eeuwse tegel hiernaast afgebeeld. Duidelijk is te zien dat het om een eend gaat, een wilde eend. Van het mannelijk geslacht, een woerd dus. 
De kop is blauw ingekleurd wat woerden ook hebben, maar dan meer groenblauwig. Met een witte ring onder het blauw. Ook de groenachtige achtervleugels zien er redelijk natuurgetrouw uit. De woerd mist alleen een paar kleine krulveertjes bij zijn staart.  De eend zwemt tussen moerasplanten.


17e eeuwse balustertegel met eenden, hoewel het ook ganzen kunnen zijn. De schilder heeft wel een poging gedaan om een realistisch plaatje te maken gezien het voorkomen van kroosplantjes (of zijn het plompenbladen) en moerasvegetatie. De twee vogels zijn minder goed determineerbaar.

17e eeuwse tegel met de afbeelding van een eendachtige 
voorstelling. De eend is  herkenbaar vanwege de 
spatelvormige eendensnavel. Of het hier gaat om een 
wilde eend is niet duidelijk. Mooie kleuren heeft de eend, 
dat wel, maar ze hebben weinig te maken met die van het 
uiterlijk van een (wilde) eend.

 


Fotoalbum: Wilde eenden op antieke tegels, 17e eeuw



Wilde eenden op antieke tegels, 18e-20e eeuw


Twee  tegeltableaus met wilde eenden. Het krulletje aan de staart verraadt dat het om een woerd gaat.
2e helft 19e eeuw. Westraven Utrecht.