Kenmerken Goudse tegels


Veld van 9 stuks van de beroemde Goudse spijkervogels vervaardigd bij De SWAEN. Omstreeks 1640.

Al een paar keer hebben lezers van de website, die interesse hebben in oude wandtegels mij de vraag gesteld van,  welke zijn nu precies de specifieke kenmerken van 17e eeuwse  Goudse bloem- en vogeltegels, en dan met name de polychroom beschilderde exemplaren. Een lezer stuurde mij een foto toe van de tegel met een kievitsbloem (links boven met grote ossenkop) met de vraag of deze tegel Gouds is. Dit omdat de beschildering is uitgevoerd met de afbeelding van een kievitsbloem, welke in combinatie met de hoekvulling Franse lelie blauwe dwarsstreep, Franse lelie spits dan wel driestip vrijwel gelijk is met  in Gouda vervaardigde tegels.

De tegel met grote ossenkop betreft  een interessante tegel,  juist omdat de afbeelding van deze gekleurde kievitsbloem is geschilderd vanuit een spons, die ook als Gouds bekend staan. Alleen de hoekvulling met grote ossenkoppen is absoluut afwijkend van de vroege 17e eeuwse Goudse gekleurde vogel- en bloemtegels, waarvan we alleen tegels met een franse lelie (in twee typen) en de driestip als hoekvulling kennen.
In de rond 1953 aangetroffen stortplaats van tegel- en majolica-fragmenten afkomstig  van de SWAEN werden geen tegelfragmenten aangetroffen van polychrome tegels met grote ossenkoppen.  En verder zijn tot nu toe in Gouda vrijwel geen polychrome vogel- en bloemtegels gevonden met grote ossenkoppen, hetgeen doet vermoeden dat dit type niet in Gouda zal zijn vervaardigd. Zeker niet door de Swaen. Ook opmerkelijk is dat polychrome bloem- en vogeltegels met als hoekvulling Franse lelies met gekleurde dwarsstrepen als muur- of bodemvondst  in Gouda niet zijn aangetroffen.


Tegel met kievitsbloem. Hoekvulling grote ossenkoppen. Omstreeks 1640. Rotterdam?
Uit de handel.

Tegel met kievitsbloem. Hoekvulling Franse lelie gekleurde dwarsstreep. Omstreeks 1640.
Rotterdam? Uit de handel.

Tegel met kievitsbloem. Hoekvulling Franse lelie blauwe dwarsstreep. Omstreeks 1640.
De SWAEN. Vondst Lage Gouwe Gouda.

Tegel met kievitsbloem. Hoekvulling driestip. Omstreeks 1640. De SWAEN. Bodemvondst Hoge Gouwe Gouda.


Tegel met een libel. Hoekvulling grote ossenkoppen. Omstreeks 1640. Rotterdam?
Uit de handel.

Tegel met een libel. Hoekvulling Franse lelie blauwe dwarsstreep. Omstreeks 1640. De SWAEN. Bodemvondst Gouda

Tegel met een libel. Hoekvulling driestip. Omstreeks 1640. De SWAEN. Bodemvondst Gouda.


Tegel met een Turkse lelie. Hoekvulling grote ossenkoppen. Omstreeks 1640. Rotterdam?
Uit de handel.

Tegel met een Turkse lelie. Hoekvulling Franse lelie gekleurde dwarsstreep. Rotterdam? Uit de handel.

Tegel met een Turkse lelie. Hoekvulling Franse lelie blauwe dwarsstreep. Omstreeks 1640. De SWAEN. Bodemvondst Gouda

Tegel met een Turkse lelie. Hoekvulling driestip. Omstreeks 1640. De SWAEN. Bodemvondst Hoge Gouwe Gouda.


Balustertegel met de voorstelling van een olifant. Ca. 1640. Met op de achterkant het initiaal van Aert Pieterszn, werkzaam bij De SWAEN.
Bodemvondst Hoge Gouwe Gouda. De tegel is aangetroffen in een huis waar vele honderden tegels gemaakt bij de SWAEN waren geplaatst als schouw- en plinttegels, en een volledig betegelde grote kelder.