Goudse tegels gemaakt door de 20e eeuwse Plateel- en sieraardewerkfabriek REGINA


Het Goudse plateel en sieraardewerkbedrijf Regina is jarenlang gevestigd geweest op  precies dezelfde plek, zelfs in hetzelfde pand,  waar Willem Verswaen in de 17e eeuw van start ging met het bedrijf de Swaen waar o.a. de fraaie Goudse vogel- en bloemtegels werden vervaardigd. Rond 1980 stopte het Goudse bedrijf Regina. De nog aanwezige voorraad is toen verkocht aan opkopers. Daaronder ook een aantal tegels die ik een aantal jaren later bij zo'n opkoper ontdekte. Voor mij was het nieuw dat Regina ook tegels heeft gemaakt. Het ging om een aantal tegels die niet meer handgeschilderd zijn, maar vervaardigd via de techniek van zeefdruk. Daterend uit de zestiger jaren vermoed ik. Tussen de tegels ook diverse proefexemplaren. Vooral deze proeftegels zijn interessant, en dan met name de achterkant want daar staan gegevens op vermeld die iets zeggen over het bak- en productieproces. Op de onderstaande tegel b.v. is vermeld dat deze gebakken is op een temperatuur van 710 graden Celcius. Het bakken op de juiste temperatuur was uiterst cruciaal voor het slagen of mislukken. Vandaar dat daar veel aandacht aan werd besteed.


Deze gedenksteen is geplaatst aan de gevel van een nieuwbouwpand in de Lange Noodgodstraat op de plek waar de fabriek De Swaen aanwezig is geweest. Het is zo'n beetje het laatste stukje wat ons herinnert aan de aanwezigheid van de 17e eeuwse Goudse tegelbacker. Links en rechts van de zwaan een paar van de vele tegel- en majolicascherven, die omstreeks 1953 zijn aangetroffen bij de graafwerkzaamheden op het terrein van de Swaen.


Tegel van een man met stok. Regina Gouda omstreeks 1960-1970. Zeefdruktechniek. 
Op de achterkant van de tegel staat o.a. handgeschreven voorgebrand 710 graden Celcius.


Handgeschilderde reclameplaat van REGINA
op karton

Boven de voordeur van een woonhuis, wat grenst aan de Oosthaven en  in de 17e eeuw werd bewoond door Willem Verswaen is een schild geplaatst  met het initiaal WB. Dit staat voor van der Want & Barras. Het plateelbedrijf zat eerst aan de Zeugstraat. Al snel na de 1e wereldoorlog is het verhuisd naar deze locatie en heeft als bedrijf lang onder de naam van der Want & Barras gewerkt. Uiteindelijk is deze naam veranderd in Regina. 


Regina heeft zich dus ook bezig gehouden met het (na)maken van polychrome tegels van het 17e eeuwse type met als hoekvulling grote ossenkoppen. Vanuit de traditie had het natuurlijk meer in de lijn gelegen om de specifieke Goudse Swaentegels (na) te maken. Op de onderstaande 11 polychrome bloemtegels staat op de achterzijde van de tegel een stukje technische informatie die te maken heeft met de kleurstelling van voorstellingen en de verschillen daarin. Meerdere tegels hebben exact dezelfde voorstelling, maar de kleuren wijken t.o.v. elkaar af, en dat wordt klaarblijkelijk verwoord in de teksten achterop de tegels.
Voor mij als verzamelaar van tegels met kievitsbloemen erop was het een verrassing dat er ook twee tegels tussen zaten met de voorstelling van kievitsbloemen. Heel opvallend is de verschillende kleurstelling van het groen van de stengel en bladen van de plant.


Drie precies dezelfde bloemtegels gemaakt door Regina, zeefdruktechniek. Het groen van stengel en bladen is bij de twee bovenste tegels gelijk en voor de onderste tegel weer net iets anders van kleur. Op de achterkant van de tegels staan gegevens over het bakproces.


Drie precies dezelfde bloemtegels gemaakt door Regina, zeefdruktechniek. Het groen van stengel en bladen is bij de drie tegels verschillend net weer net iets anders van kleur. Op de achterkant van de tegels staan gegevens over het bakproces.


Twee precies dezelfde bloemtegels met kievitsbloemen gemaakt door Regina, zeefdruktechniek.  Het groen van stengel en bladen is voor beide tegels net weer anders. Op de achterkant van de tegels staan gegevens over het bakproces.


Links een bloemtegel gemaakt door Regina, zeefdruktechniek met achterop informatie over bakproces.
Rechts een proeftegel waarbij handmatig figuren zijn aangebracht met een schilderpenseel. Op de achterzijde van de tegel ingekrast teksten die iets zeggen over kleurstelling en bakproces.


Bloempottegel in kleur gemaakt door Regina, zeefdruktechniek, met achterop informatie over bakproces.
Op de achterzijde van de tegel ingekrast teksten die iets zeggen over kleurstelling en bakproces.


4 tegels zeefdruktechniek. 2 tegels met de voorstelling van landschappen. 2 tegels met de voorstelling van kinderspelen.
Productie: Regina  Gouda. Omstreeks 1960-1970. Achterop de tegels staan verder geen gegevens vermeld.