Geiten en bokken op tegels


Kwadraattegel met de voorstelling van een geit. De geit zwartachtig (donker mangaan) uitgevoerd. Laatste kwart 16e eeuw.


 

 

 

 

Antieke wandtegels zijn v.w.b. de afbeeldingen die er op zijn geschilderd een onuitputtelijke bron van informatie. Je kan het zo gek niet bedenken of er is ooit wel een afbeelding van op een tegel geschilderd. Ook geiten en bokken zijn veelvuldig afgebeeld op tegels uit de 17e eeuw. Van oudsher komt in Nederland de Nederlandse landgeit voor en het is dan ook waarschijnlijk dat de 17e eeuwse voorstellingen (ook) deze soort betreft. 

                          Voorstelling van een liggende geit. De horens zijn nogal lang.
                             Of zou het een bok zijn? Type Wan li. 1e helft 17e eeuw.



Een 17e eeuwse tegel (wan li hoekvulling), met de voorstelling van een mannelijke geit, een bok dus.

Dat het een bok is is goed te zien aan de lange zware waaiervormige horens. Geiten hebben kortere hoorns en zijn minder behaard dan bokken. 

Een bok werd gehouden om de vrouwelijke geiten te dekken. Mijn jeugdherinneringen aan bokken zijn wat minder. Bokken staan er om bekend een zeer sterke bokkengeur te hebben. De geur van een bok blijft dan ook nog lang in je kleren aanwezig als je in direct contact komt en als kind heb je dat nog niet zo in de gaten. Dus na het spelen op een boerderij met de bok bij thuiskomst begon de hele familie te protesteren tegen die sterke geur. Die verdween pas nadat alle kleren de was in waren gedaan en een fikse wasbeurt voor mijzelf.

Tegel met een bok, midden 17e eeuw


Oud-Hollands ras, de Nederlandse landgeit

In de loop der eeuwen is de Nederlandse landgeit bijna helemaal verdrongen door grotere melkrijke rassen. In Nederland bestaat een Stichting zeldzame huisdierrassen. Deze Stichting ijvert ervoor om de Nederlandse landgeit als soort voor ons land te behouden. Landgeiten hebben een aantal goede eigenschappen. Ze zijn prima geschikt om in kuddeverband houtige gewassen op te ruimen. Natuurbeschermingsorganisaties gebruiken deze soort dan ook om ze in kuddeverband als een soort van levende maaimachine's de natuurterreinen te laten onderhouden.       


Nederlandse landgeitbok (bruine vorm).

                    Tegel met de voorstelling van een bok, naar mijn idee
                          gaat het hier om een Nederlandse landgeit. 
                   Datering 2e helft 17e eeuw. Hoekvullingen: ossenkop


Nederlandse landgeit, het gaat hier om een geit

                                                                                                                                           Wan li tegel met springende geit, midden 17e eeuw


Geiten/bokken op tegels, 17e eeuw


 

 

 

Ook in de 18e en 19e eeuw eeuw werden tegels gemaakt waar geiten of bokken op staan afgebeeld. De afbeeldingen op de wat latere tegels zijn in veel gevallen minder fors aangebracht waardoor het  verschil tussen bok en geit niet zo duidelijk  uitkomt.  
Een 3-tal tegels met op de onderste linkertegel de voorstelling van een steenbok.

                                 18e eeuwse tegel, een openluchtje,  met de voorstelling
                           van een staande bok en op de grond  liggend waarschijnlijk

                                       een geit. Deze tegel is gemaakt in Engeland.


Tegel met een steenbok. Eind 19e/begin 20e eeuw.        

Friese springertegel met geit of bok.
Datering: ca. 1850


Goudse kleipijpen

Kleipijp(AK). Trechterpijp. Hielmerk: Ramshoofd gekroond. Gouda. Ca. 1700-1730.
Cornelis Jansz. Bos of Gerrit Maarling