Paarden (en ezels) op tegels


Het kan bijna niet anders dat paarden en (in mindere mate) ezels staan afgebeeld op antieke tegels. Ook nu weer kon een mooie serie worden samengesteld van vooral 17e eeuwse tegels.

Paarden zijn hoefdieren uit de familie van de onevenhoevigen. Ze zijn al sinds lang gedomesticeerd door de mens en worden voornamelijk gehouden als rij- en trekdier. Het nuttige gebruik van paarden heeft soms tot ingrijpende gevolgen gehad voor de mensheid. Om maar een paar zaken te noemen. De ontdekkingen, veroveringen (en rooftochten) in Midden-Amerika door Pizarro geboren in Trujillo, in de Spaanse regio Extremadura en zijn conquistadores (veroveraars). De vele oorlogen die in de loop der eeuwen zijn gevoerd waarbij het gebruik van paarden soms de bepalende succesfactor was. Meer vreedzaam is het gebruik van het paard in de landbouw geweest. De inzet van paarden heeft er mede toe geleid dat er een forse productiegroei tot stand kwam voor de aardse bevolking. Momenteel worden paarden vooral gebruikt voor de paardensport. Duizenden liefhebbers beoefenen als hobby het paardrijden.

 

Close up van een grazend paard. Met vliegenkap op ter bescherming tegen bloedzuigende (steek)insecten.


Fotoalbum: Paarden op tegels, eind 16e/17e eeuw, polychroom


Fotoalbum: Paarden op tegels, eind 16e/17e eeuw, in blauw


Fotoalbum: Paarden op tegels, 18e/19e/20e eeuw



Ezels, muilezels en/of muildieren op tegels

We hebben het meestal over de voorstelling van ezels op antieke tegels. Volgens mij betreffen de meeste voorstellingen  muilezels dan wel muildieren. Zeker de tegels met ezels die bepakt zijn afgebeeld. Naast de gewone ezel bestaan er n.l. ook muilezels en muildieren. Deze komen voort door het kruisen van ezel x paard. Het muildier en de muilezel ontstaan door een ezel met een paard te kruisen. Ze zijn steriel en kunnen dus niet voortplanten. Wanneer de moeder een ezelin is en de vader een paard dan spreekt men van een muilezel. Is de moeder een paard en de vader een ezel, dan noemt men het jong een muildier. 


Van deze twee is de muilezel het meest nuttige en door mensen gebruikte dier. Veel uithoudingsvermogen, de lichte tred van een ezel en de kracht van een paard. In Zuid-Amerika zijn muildieren wat de kamelen voor de Arabieren zijn: ze worden gebruikt als lastdieren. Ze zijn met weinig voedsel al tevreden! Muildieren kunnen met een last van meer dan 50 kilo een goede 30 kilometer afleggen zonder dat ze opvallend uitgeput raken. Daarbij speelt het amper een rol of het dier nauwelijks of slecht gevoerd wordt.

 

Kwadraattegel met een (muil)dier. Omstreeks 1600

                                Gewone ezel

              

 

Foto rechts: Een muildier of een muilezel?


Fotoalbum: Ezels op tegels, eind 16e/17e eeuw


Fotoalbum: (Muil)ezels op tegels


Goudse kleipijpen

Kleipijp. Trechterpijp. Hielmerk: Paard springend. Gouda.
Ca. 1700-1720.
Pijpenmaker: Hendrick Willemsz. van Boksel

Kleipijp. Ovoidepijp. Hielmerk: Paard springend. Gouda.
Ca.  1776 - 1798

Pijpenmaker: Gerard Carlier

Kleipijp. Ovoidepijp. Hielmerk: Paard springend. Gouda.
Ca.  1776 - 1798

Pijpenmaker: Gerard Carlier